Kiedy moje dzieci pojawiały się po kolei na świecie wiele lat temu, myślałam sobie, wspominając moje własne dorastanie, że nie przeżyję ich nastoletniości.
Że się wyprowadzę, że zwariuję, że to ponad moje siły.
Potem oczywiście dotarło do mnie, że raczej będę im w tym towarzyszyć, więc czekałam na nadejście tego etapu z ponurym niepokojem.

A potem zdarzyło się coś (a raczej wiele się wydarzyło), co dało mi morze spokoju i zaufania, że to może być dobry czas.

I jest, naprawdę jest, choć bywają gorzkie łzy, i bywa ciężko, i odwiedza mnie czasem myśl “To dla mnie za trudne”.
Bo widzę ten etap jako bezkompromisowo odzierający rodzica ze wszystkich jego masek, murów obronnych, za którymi próbował się chować i jakoś to się może udawało – a teraz przestało się sprawdzać.
I faktycznie bliskie mi jest podejście, że nastolatki już nie dadzą się wychowywać, nie czas na to – natomiast najwyższy czas zająć się tym, co nieuleczone w nas, rodzicach. I tam pokierować swoją energię.

Pewnie kiedyś o tym napiszę – dziś chcę jednak podzielić  się trzema informacjami, które realnie ratują mnie i moje dzieci na co dzień.

Po pierwsze. Dojrzewanie to nie tyle burza hormonów, ile burza w mózgu. To, co się dzieje w mózgu nastolatka, nie śniło się filozofom. Totalna przebudowa wszystkiego, co zostało poukładane w I dekadzie życia – przycinanie połączeń synaptycznych, dojrzewanie poszczególnych struktur, obniżenie sprawności niektórych funkcji mózgu w porównaniu z  okresem wcześniejszym, a także jego niesamowita plastyczność i elastyczność – wszystko to wpływa na zachowania, których nie rozumiemy, które nas zaskakują i czasem niepokoją.
Zatem kiedy wiem, że to nie “złe wychowanie”, “zła wola” czy słynne “ta dzisiejsza młodzież”, tylko toczące się od wieków koło życia, łatwiej mi nie wznosić rąk do nieba i nie biadolić, gdy decyzje są zmieniane częściej niż skarpetki, nastroje wykazują sporą chwiejność termodynamiczną, a głównym życiowym mottem jest “bez ryzyka nie ma zabawy”.
Nie na wszystko się zgadzam i nie wszystkiemu przyklasnę, ale wiedza o tym, co w środku, pomaga mi nie postrzegać moich dzieci niczym wrogów na polu bitwy.

Po drugie. Nastolatek nie wie, że robi miny. Ponieważ mózg dojrzewa od dolnych struktur w stronę górnych oraz od tyłu ku przodowi, płat czołowy jest ostatni w kolejce i to on doświadcza ogromnej dynamiki przemian. Tymczasem pełni on znaczącą rolę w rozumieniu stanów emocjonalnych innych ludzi oraz w ekspresji własnych.
To dlatego nastolatek nie wie, że “robi miny”, naprawdę nie wie!
A dodatkowo słabiej niż jeszcze parę lat temu może radzić sobie z interpretacją tego, co widzi na twarzach innych – stąd może reagować podejrzliwie na przyjazny uśmiech i potraktować go jako wyśmiewanie się z niego samego.

Po trzecie. Dojrzewanie to czas stawania się sobą w pełni. Szukania siebie. Swojego miejsca. Swoich wyborów.
Wszystko to, co otrzymane w domu, w pierwszej kolejności zostanie poddane cenzurze. Nie po to, by podważyć autorytet rodzica, jak chcieliby niektórzy. Nie po to, by się odciąć, uciec, zanegować.
Ale po to, by sprawdzić – czy to na mnie pasuje? Czy ja to wybieram? Czy to może być moje, dla mnie?
A może świat ma coś ciekawszego do zaoferowania? Chcę spróbować wszystkiego, i sam zdecydować, co biorę.

To w tym miejscu potrzebuję najwięcej dojrzałości i dystansu. Nie biczowania się, że czegoś nie dopilnowałam, nie przekazałam, nie zrobiłam i oto owoce.
Chcę ufać, że moje dzieci dokładają starań, aby stać się ludźmi, którymi chcą być, aby pisać własną historię, aby wybierać własne drogi – i to nie jest przeciw mnie, a w trosce o siebie.

Foto: Ze zbiorów Unsplash