Super moc

Na imię mi Gosia, mam siedem lat i babcię-superbohaterkę.
Siedzę u niej w kuchni na wysokim krześle, majtam nogami w oczekiwaniu na racuchy, które babcia smaży swoim wnuczkom.

 

 

Babcia ma super moc. Potrafi zdjąć gorące racuchy z patelni gołą ręką. Bez niczego. Ze zdumienia otwieram szeroko oczy, przyglądam się bacznie jej dłoniom, może mają jakąś nadprogramową warstwę ochronną, zrogowacenia, odbierające czucie blizny? Nic. Dłoń trochę spracowana, ale poza tym normalna.
W tych moich rozszerzonych niedowierzaniem oczach babcia urasta do rangi herosa.

 

Niespełna trzy dekady później to ja jestem superbohaterką w oczach moich własnych dzieci. Widzę na ich twarzach niedowierzanie, gdy wyjmuję im z piekarnika gorące zapiekanki – bez użycia łopatki czy rękawicy.
“Mamo, jak ty tak umiesz?!” – pytają zaskoczone.

 

No, wiadomo przecież. Z wiekiem wzrosła moja odporność na ból. Kiedyś wiłam się w męczarniach, gdy podczas przemierzania podłogi na kolanach wbiłam sobie w skórę twardy okruch chleba, dziś jest to jedynie lekko dyskomfortowa sytuacja, która przemyka niezauważona niemal, gdzieś na obrzeżach świadomości.
Nic takiego.

A jednocześnie coś ważnego, co zatrzymuje mnie na długą chwilę i skłania do refleksji.
I oczywiście nie o te zapiekanki czy racuchy się rozchodzi, ale o odbiór, o perspektywę. Przecież wiadomo, że kiedy dzieci dorosną, ta “super moc” stanie się także ich udziałem.
Teraz nie są gotowe – i wcale się na to nie zżymam, nie poganiam, nie żądam ćwiczenia się w doświadczaniu wysokiej temperatury.

 

To dlaczego tak okrutnie zależy mi na tym, żeby patrzyły na świat moimi oczami? Dlaczego przekonuję, że przegrana w grze planszowej (czy jakiejkolwiek innej), to nic takiego? Dlaczego czuję niepokój widząc, jak ogromnie przeżywają nieudany rysunek, zgubiony samochodzik, ułamane ciasteczko?

 

Matkozcórką, przecież to wszystko takie nic! W życiu spotka was, drogie dziatki, milion innych, poważniejszych rozczarowań, więc przestańcie się nad sobą użalać i weźcie się w garść. Bo ja, na ten przykład, chciałabym mieć tylko takie problemy.

 

Prawdą jest jednak, że kiedyś miałam wyłącznie takie. I bolały wcale nie mniej niż teraz boli choroba bliskiej osoby, opóźniona wypłata czy kolejna kosztowna naprawa auta.

 

W pewnym sensie wzrosła moja odporność. Lepiej radzę sobie z frustracją potrzeb, z regulacją emocji.
Ale nie tylko. Zebrałam w czasie tych niemal trzydziestu lat masę doświadczeń, które pomogły mi ustawić różne sytuacje w pewnej hierarchii. Tym sposobem ułamane ciasteczka i zagubione samochodziki wylądowały na samym jej spodzie, ustępując miejsca innym, bardziej bolesnym i wymagającym.

 

W znalezieniu dystansu wcale nie pomagały mi stwierdzenia “Przestań, to nie boli, nie przesadzaj, nie wyolbrzymiaj”. I to nie one sprawiły, że dziś patrzę inaczej. Miały zamiar być wsparciem, ale nie były za grosz. Dziś widzę, że wręcz opóźniały to, co rodziło się we mnie spontanicznie, pod wpływem doświadczeń.

 

 

Myślę o tym wszystkim i przestaję się obawiać, że wspierając moje własne dzieci w przeżywaniu tego, co dziś widzą jako trudność, utrwalę w nich tę dziecięcą definicję trudności.
Nie utrwalę – życie samo przyniesie im większe zmartwienia, nie potrzeba wysiłków z mojej strony. Przytulam, masuję, przyjmuję i jestem blisko, gdy ich dziecięcy świat spada im na głowy.

 

Super moc przyjdzie z czasem.

 

Czytaj więcej

Rodzicielstwo po raz trzeci

Trzydziesty któryś tydzień ciąży. Ginekolog dwoi się i troi, by za pomocą super nowoczesnego sprzętu pokazać mi twarz mojej nienarodzonej jeszcze córki; jest niepocieszony, że obraz pokrywają artefakty.

 

Nie mam z tym najmniejszego problemu, chcę go zapewnić, obejrzę ją sobie już niedługo, bardzo dokładnie. Na żywo.

Wtedy jeszcze o tym nie wiedziałam, ale to w tym momencie nasza relacja matka-dziecko zyskała swój ostateczny kształt.

Kształt potwierdzony dobitnie tuż przed terminem porodu. O ile bowiem końcówkę pierwszej ciąży spędzałam jak na szpilkach wyczekując momentu poznania swojego pierworodnego i snując wyobrażenia, jak to będzie, o tyle z nią byłam gotowa i spokojna czekać.
Ten moment przecież i tak nadejdzie.
I tak jest do dziś.

 

Nie spieszno mi po nic, nie zwisam nad własnym dzieckiem w oczekiwaniu, kiedy zacznie chodzić, mówić, liczyć, czytać, sznurować buty, sprzątać i gotować.
Owszem, czasem marzę, żeby to było już, bo wiem, że będzie mi lżej – ale te marzenia nie są już wypełnione po brzegi niecierpliwym odliczaniem.
Będzie, to będzie.

 

(To dzięki niej zobaczyłam sens całej wioski w wychowaniu dziecka. I głęboką ranę zadaną nam/mi przez rewolucję przemysłową. Zamknięcie matek z dziećmi w domach nie służy nikomu – ani matkom, ani dzieciom, ani murom bezradnie przyglądającym się frustracji jednych i drugich.)

 

Nie zwisam wyczekująco, może dlatego wybałuszam oczy, gdy oznajmia stanowczym tonem: “Przemyślałam to i podjęłam decyzję”. Od dawna wiem, że przemyśliwuje i decyduje, ale zaskakuje mnie, że ona o tym wie.
Nie zwisam, zatem lepiąc pierogi przeznaczam jakąś część ciasta na zatracenie. Dla niej. A niech sobie dziecko polepi.
Robi takie pierogi, że nie do odróżnienia od innych. Nie wiem nawet, kiedy posiadła tę sztukę.

 

Nie zwisam, więc z niedowierzaniem przystaję na usilne prośby zastąpienia rowerka biegowego “dorosłym”, z pedałami.
I z dziką radością obserwuję, jak zaczyna na nim zasuwać.

 

Ja wiem, że ona ma warunki – starsze, inspirujące rodzeństwo, a w pakiecie z rodzeństwem zabawki, gadżety i zajęcia dla “dużych dzieci”. Nie muszę podsuwać edukacyjnych zabawek, wyszukiwać kreatywnych zabaw, proponować rozwijających zajęć. One znajdują się same, prosto i za darmo.
To musi wspierać rozwój – i wspiera.

 

Ma też jednak ogrom luzu. Przestrzeni dla siebie. Mojego zaufania i spokoju. Oraz niewtrącania się w wiele spraw – bo jestem już na tyle dojrzała, że odłożyłam swój pedantyzm na półeczkę i jestem w stanie znieść w domu o wiele więcej rozgardiaszu, niż znosiłam dekadę temu.
I o ile kiedyś walczyłabym usilnie o to, aby rzeczy szły po mojej myśli, tak teraz coraz częściej potrafię na nie machać ręką. Nie musi być po mojemu, może być wedle twojej wizji, dziecko.
Chcesz, usiądę na tym krześle.
Chcesz, poczekam te pięć minut.

 

Rodzicielstwo po raz pierwszy było dla mnie odkrywaniem, że nie muszę usilnie ciągnąć dziecka za sobą.
Rodzicielstwo po raz drugi pokazało, jak dobrze jest być obok, blisko.
Rodzicielstwo po raz trzeci dowodzi, że czasem wystarczy być pół kroku za dzieckiem. I postarać się nadążyć.

 

Jeśli ten tekst był dla Ciebie wpierający i chcesz mnie wesprzeć w pisaniu kolejnych:

Foto: Unsplash

Czytaj więcej

Taka jaka jesteś, jesteś fajna!

Sprawia, że chce się żyć, jego brak może popychać do szalonych czynów, a zbudowanie go u dziecka jest pragnieniem wielu rodziców. Poczucie własnej wartości.

 

 

Bywa, nawet bardzo często, mylone z wiarą w siebie. Oraz samooceną.
Wpisuję w wyszukiwarkę hasło “budowanie poczucia własnej wartości” i zalewają mnie artykuły o podnoszeniu samooceny.

 

Znam ludzi, którzy są świetni w tym, co robią – i doskonale o tym wiedzą. A jednak wcale nie czują się wartościowi w swoich oczach. Potrafią ocenić, na co ich stać, w czym brylują i co jest ich atutem, a mimo to czegoś im – w ich odbiorze – brakuje. Coś jest nie tak. Mają wiarę w swoje możliwości, mają wysoką samoocenę, ale brak im poczucia własnej wartości.
To jest ta różnica.

 

Samoocena jest czymś, co pomaga mi oceniać siebie: “Jestem dobra w tym, kiepska w tamtym”. Może być zaniżona lub zbyt wysoka (na studiach mówiono nam o adekwatnej lub nieadekwatnej) – kiedy patrzymy na siebie zbyt krytycznie lub zbyt entuzjastycznie.

 

W moim odczuciu poczucie własnej wartości jest zerojedynkowe. Nie może być za wysokie (czy człowiek może mieć za wysoką wartość?), powątpiewam też w to, czy może być za niskie.
Mam wrażenie, że raczej – albo się je ma, albo nie ma.
Albo czuję, że moja obecność na tym świecie jest w porządku, i ja jestem w porządku – albo tego nie czuję.

 

Ono nie jest związane z żadnymi moimi talentami. Mogę być skromnie wyposażona w jakieś specjalne zdolności, i mieć silne poczucie wartości własnej, a mogę talentami wręcz ociekać i wciąż czuć się nikim.

 

Poczucie sprawia, że nie muszę zabiegać, rywalizować, udowadniać nic nikomu. Jestem ok taka, jaka jestem. Zasługuję na miłość z samego faktu bycia sobą, nie za swoje zasługi i osiągnięcia.

 

Jak zbudować w dziecku to poczucie?
To bardzo proste, choć bardzo niełatwe.
(Wyszukiwarka radzi mi chwalić, mądrze stawiać granice i pamiętać o konsekwencjach. A guzik!).
Recepta jest jedna jedyna i tysiące wychowawczych trików jej nie zastąpi.

 

Patrz na swoje dziecko jak na wartość samą w sobie.

 

Jasne, że kochamy nad życie. Jasne, że są cudami niezastąpionymi, choć na co dzień pełnymi dobijających nawyków, wkurzających gestów i irytujących przyzwyczajeń.

 

Czy w moich oczach widać, że moje dziecko jest dla mnie wartością?
Kiedy na nie patrzę – co ze mnie płynie? Zniechęcenie, zmęczenie, rozczarowanie, oczekiwania, niespełnione ambicje? Czy zachwyt, zainteresowanie, podziw, ciekawość?
Korczakowskie “Zrobię z ciebie człowieka czy – kim możesz być, człowiecze?”

 

Czy mam w sobie zgodę na to, że może decydować po swojemu, mylić się, nie być idealne, myśleć i odbierać świat inaczej niż ja?
Czy to dla mnie ok?

 

Czy jest wartością wtedy, kiedy coś umie i wtedy, gdy nie umie? Gdy coś mu wychodzi i gdy nie wychodzi?

 

Czy ta wartość jest niezależna od tego, co potrafi, czego dokonało?

 

Jeśli nie potrafię tak patrzeć, nic mi nie pomogą wszystkie komunikaty świata.
Jeśli moje dziecko nie widzi tego w moich oczach, wszelkie moje wysiłki spełzają na niczym.

 

Dzieci patrzą na siebie oczami rodziców.

 

Jak działać na co dzień, aby przekazać dziecku, że jest wartościowe?

Jeszcze tylko do ŚRODY 10. marca trwa nabór do IV edycji mojego kursu „Rozwiń Skrzydła” o wspieraniu dziecięcego poczucia własnej wartości.

Kurs jest w przedsprzedaży i możesz go kupić taniej.

Zobacz szczegóły kursu

Foto: Unsplash

Czytaj więcej

Bezwarunkowo

Ona jest taka nieśmiała, w grupie zawsze z boku, bawi się tylko z jedną koleżanką. W ogóle nie ma siły przebicia…

 

 

– Mój synek jest niejadkiem, trzeba go niemal siłą zmuszać, by zjadł cokolwiek. Córka sąsiadki tak ładnie je, wszystko znika z talerza, co ja bym dała, żeby moje dziecko tak jadło!

 

– Taki wrażliwiec z niego… Płacze z byle powodu, wszystko przeżywa, jak dziewczynka.

 

– Do szału mnie doprowadza, kiedy ma podjąć najprostszą decyzję. Może tak, a może lepiej tak? Niezdecydowana, ciągle pyta mnie o radę, sama nie potrafi wybrać.
– Moje dzieci znowu zawsze wiedzą najlepiej i chcą, żeby było tak, jak sobie zażyczyły. W ogóle nie słuchają moich rad – oszaleć można!

 

– Ciągle tylko siedzi w książkach. Nic innego jej nie interesuje – na dwór nie wyjdzie, koleżanki nie zaprosi. Mol książkowy. Dobrze, że lubi czytać, ale to już chyba przesada?

 

– Taki flejtuch, nie mam siły. Nic mu nie przeszkadza – brudna bluzka, bałagan na biurku. Gdybym go nie pilnowała, utonąłby w syfie. Jego siostra jest tak schludna i czyściutka, poukładana, zawsze wszystko na swoim miejscu – nie rozumiem, dlaczego on jest taki inny.

 

Najtrudniej jest dać dzieciom to, czego potrzebują najmocniej. Bezwarunkową akceptację. Nie przyzwolenie na wszystkie zachowania, ale jednak uznanie, że dziecko jest wspaniałe takie, jakie jest. Że córka sąsiadki, koledzy ze szkoły, rodzeństwo – oni wszyscy nie są wzorem, do którego należy dążyć, wyznacznikiem tego, co prawidłowe.

Bycie akceptowanym w całej rozciągłości jest najpiękniejszym darem, który dzieci mogą otrzymać od rodziców. I chyba tylko od rodziców – nikt inny, nigdzie i nigdy potem nie będzie zdolny kochać naszego dziecka bezwarunkowo.

O (nie)akceptacji nie trzeba mówić. Ona po prostu jest, wyczuwalna na odległość. Widać ją w mimice, w oczach, w gestach. Nie da się jej odegrać, poudawać.

Martwimy się o dzieci, chcemy dla nich jak najlepiej, chcemy wychować je tak, by dały sobie radę w życiu. Nie chcemy ich odrzucać, tylko troszczymy się o to, co może im utrudniać codzienne funkcjonowanie.
Znam wielu dorosłych, którzy nie błyszczą w grupie, nie przywiązują wagi do porządku, chętniej pożerają książki niż poznają nowych ludzi, są bardzo wrażliwi i delikatni.
Radzą sobie.

 

W Sevres pod Paryżem nie ma wzorca człowieka, do którego powinniśmy dążyć, ciosając nasze dzieci.
Tym, w co warto zainwestować swoją energię, jest zdolność do przyjmowania dziecka takiego, jakim jest. Kochania go bez warunków, bez oczekiwań. Nie istnieje lepsza droga do wychowania człowieka znającego swoją wartość, przekonanego o tym, że jest godny miłości innych.

 

Tylko tyle i aż tyle potrzeba, by z całą resztą móc sobie poradzić.

 

Foto: Unsplash

Czytaj więcej