Gabinety lekarskie potrafią być miejscami pełnymi przemocy. W dobrej wierze, ale jednak.
Nie wszystkie takie są i nie zawsze; niestety wystarczy jednostkowe doświadczenie, by zasiać nieufność w czyimś sercu (czy raczej ciele), a kilka takich doświadczeń może skutecznie utrudniać wszelkie przyszłe wizyty.


Przemoc ta najczęściej ma miejsce podczas badania dzieci.
A to działanie znienacka, szybko, bez tłumaczenia – bo lepiej z zaskoczenia, wtedy nie zdąży się mały człowiek oburzyć i zacząć rozpaczliwie bronić.
Przytrzymywanie, straszenie (“bo będzie jeszcze gorzej!”) i bagatelizowanie (“ee, to nic nie boli, nie przesadzaj”).

Doświadczenie i autorytet lekarza niejednokrotnie sprawiają, że my, dorośli, podążamy za tymi działaniami, nawet jeśli chcielibyśmy inaczej.

Idealny sposób na wyhodowanie sobie zranień, a może nawet traumy – i narastające problemy z kolejnymi, choćby najbardziej błahymi wizytami.



Przyzwyczaiłam się do bycia czujną. Przychodzi człowiek z dzieckiem do lekarza i nastawia uszy, jest w gotowości. Bo zna to dziecko, wie, czego można mniej więcej oczekiwać, co “przejdzie”, a co niekoniecznie. Jak wesprzeć, jak pomóc, jak przez trudniejsze etapy przeprowadzić.

Dlatego kiedy w trakcie ostatniej dziecięcej kontroli stomatologicznej padło hasło “jest mały ubytek, plombujemy”, i to w przypadku dziecka, które już kiedyś schodziło z fotela z płaczem – moja czujność już stała na straży. Nie zdenerwowanie, nie strach i moc obaw (w końcu mam pomagać, nie dokładać jeszcze bardziej), ale czujność i gotowość do wspierania.

A mogły sobie spokojnie spać, bo zębami zajmował się tym razem anioł.

Anioł, który tłumaczył, co się stanie za momencik. Pokazywał, jak działają poszczególne narzędzia i czemu służą. Mówił językiem zrozumiałym i prostym, by nie dokładać dziecku przeciążenia. Ustalił znak, którym może posłużyć się dziecko, gdy zrobi się mu za trudno, niekomfortowo – i za każdym razem bezwzględnie ten znak respektował, zatrzymując się i dając chwilę wytchnienia.

Anioł, który szukał rozwiązań najbardziej banalnych trudności. Który oprócz swojego komfortu pracy honorował również samopoczucie dziecka.
Który zamiast zapewniać “to nie boli, jeszcze chwilkę, jak będziesz siedzieć spokojnie, to pójdzie szybciej”, pochylał się serdecznie i rzeczowo nad obawami małego człowieka.
Nie, nie było lekko, łatwo i przyjemnie – ale było bezpiecznie i serdecznie. I tak, że to dziecko bez problemu wróci tam za parę miesięcy.

Ta wizyta nie trwała dłużej niż zazwyczaj trwają wizyty. Serdeczność (!), rzeczowość i dostrzeganie człowieka z jego obawami, a także gotowość do podążania taką drogą, która obudzi w dziecku zaufanie – to wszystko okazało się inwestycją procentującą nie tylko kiedyś w przyszłości, ale już wtedy, na bieżąco.

Wiem, że czasem potrzeba więcej czasu i otwartości.  Wiem, że bywają trudniejsze zabiegi i trudniejsze sytuacje.

Chciałabym jednak bardzo, aby normą stało się to anielskie podejście. Aby mały człowiek był widziany, a jego granice respektowane. Aby perspektywa nie kończyła się na tym, co “musimy” zrobić tutaj dzisiaj, ale rozszerzała się też na przyszłe doświadczenia, przygotowując im przyjazny grunt.


Nigdy nie zapomnę, co dentystka-anioł zrobiła mojemu dziecku, nie robiąc w zasadzie nic nadzwyczajnego.

Foto: Unsplash